Zorg, welzijn, jeugd en volksgezondheid

1. Participatie, welzijn en emancipatie

Participatie en informele hulp

Vrijwilligers en mantelzorgers
De gemeente Den Haag bevordert de participatie van mensen in de stad en ondersteunt informele netwerken. Met het actieprogramma Vrijwilligers 2020-2023 werken we aan een stevig, stabiel en flexibel bestand van Haagse vrijwilligers. We willen dat minder Haagse mantelzorgers overbelast zijn en meer mantelzorgers zich gewaardeerd voelen.

Wat doet de gemeente in 2022?

• De website www.denhaagmantelzorg.nl is vernieuwd. Het informatieaanbod gaan we uitbreiden en toegankelijker maken.
• De webshop voor de waardering van mantelzorgers en vrijwilligers wordt beter: het aanbod sluit beter aan op de wensen van mantelzorgers. Ook wordt het aanvragen makkelijker gemaakt.

• Het platform van jonge mantelzorgambassadeurs breiden we uit met een jongere doelgroep (12-18) om meer jonge mantelzorgers actief bij het beleid te betrekken.
• In het kader van het project Mantelzorg Werkt! investeren we in de bewustwording en ondersteuning van werkende mantelzorgers.
• Jaarlijks organiseren we voor alle mantelzorgers een dag om ze te waarderen en te informeren.

Seniorvriendelijke stad
Het college voert ook in 2022 het actieprogramma Seniorvriendelijk Den Haag uit (RIS 307178). Met dit actieprogramma maken we het senioren mogelijk om op hun eigen manier mee te kunnen blijven doen en van betekenis te zijn voor de stad. Er zijn 3 thema’s: meedoen en leefplezier, gezond en veerkrachtig en prettig wonen in je wijk.

Wat doet de gemeente in 2022?

• De gemeente biedt subsidieregelingen voor organisaties voor het ontwikkelen van sociale, sportieve en culturele activiteiten voor senioren, voor het behartigen van de belangen van senioren, voor Haags ontmoeten en voor het faciliteren van de ontwikkeling van collectieve woonvormen voor senioren.
• Haags ontmoeten wordt uitgebreid: vooral in de stadsdelen Loosduinen en Leidschenveen-Ypenburg is er een grote behoefte aan plekken. Daarom stelt de gemeente voor 2022 en 2023 jaarlijks € 0,3 mln. beschikbaar.  
• Er komen extra valpreventietrainingen, zodat in 2021 en 2022 in totaal minimaal 500 senioren deelnemen aan deze trainingen.
• Op verschillende locaties wordt een bankje geplaatst of wordt een bestaand bankje van armleuningen voorzien, waarmee het totaal aantal op 50 komt. Dit gebeurt in samenwerking met de Stedelijke Ouderen Commissie (SOC) en Voorall.
• We stimuleren zorginstellingen om het Roze Loper-keurmerk te behalen om een veilige omgeving te creëren voor alle senioren, ongeacht hun seksuele geaardheid of identiteit.
• We stimuleren het contact tussen jong en oud door het organiseren van interactieve college reeksen, waarbij studenten college geven aan senioren.
• We starten i.s.m. St. Transmurale Zorg een preventiecampagne dementie in regio Haaglanden gestart. De boodschap van de campagne is dat het risico op dementie met 30% vermindert kan worden door voldoende te bewegen, gezond te eten en de hersenen te prikkelen
• We stimuleren de Participatie keuken met het ontwikkelen van buurtkeukens. In buurtkeukens worden met en voor senioren gezonde maaltijden gekookt.
• We stimuleren senioren om goed voor hun gebit te zorgen en voor controle en klachten naar de tandarts te gaan. Dit doen we door thuiszorgmedewerkers te trainen op het signaleren van – en handelen bij - een verslechterde mondgezondheid.
• Er wordt een lokaal hitteplan ontwikkeld ter bescherming van senioren, dak- en thuislozen en mensen met een chronische ziekte tegen extreme hitte.

Toegankelijkheid
Iedereen die in Den Haag woont, moet kunnen meedoen in de samenleving. Of het nu gaat om wonen, recreëren, leren, werken of sporten. Voor de gemeente is toegankelijkheid de norm en ontoegankelijkheid de uitzondering. Wij stellen alles in het werk om onze dienstverlening en gebouwen drempelvrij te maken voor iedereen.

Wat doet de gemeente in 2022?

• We reiken de Onbeperkt 070-prijs uit om positieve beeldvorming en bejegening van mensen met een beperking te stimuleren.
• De bewustwordingscampagne van 2021 loopt tot eind 2022 door. Met deze campagne willen we bewoners, bedrijven en organisaties bewust maken van het thema toegankelijkheid als norm.
• De Alliantie Toegankelijk Den Haag verbindt ondernemers, organisaties, scholen, werkgevers en de gemeente en brengt toegankelijkheid onder de aandacht.
• Met de subsidieregeling Toegankelijke stad voor iedereen kunnen ondernemers en organisaties een beroep doen op financiële ondersteuning bij activiteiten en aanpassingen op het gebied van toegankelijkheid.

Eenzaamheid
In de jaren 2022-2025 blijft het actieplan Met z’n allen niet alleen (RIS 301657) belangrijk als basis voor een duurzame aanpak van eenzaamheid in Den Haag. Het blijft nodig om Haagse inwoners en organisaties te betrekken bij deze aanpak. Gelukkig hebben we in 2020 en 2021 al veel en vaak samen mogen optrekken. De gemeente Den Haag investeert per wijk in verbinding en sociale netwerken.

Wat doet de gemeente in 2022?

• We gaan door met de effectieve en integrale aanpak op wijkniveau om de stijgende lijn in eenzaamheid om te buigen. In 2022 ligt de focus op eenzaamheidspreventie bij jongeren. We geven een vervolg aan de Jongerencampagne van 2021
• We intensiveren de Lief en Leedstraatjes in Zuidwest en breiden deze aanpak in de andere stadsdelen uit (uitbreiding met 50 tot 350 straatjes).
• We gaan door met de aanpak Vraag Elkaar, Open je Hart en School voor Eenzijn.
• We stimuleren de groei van de Haagse Community tegen Eenzaamheid, waarin ondernemers binnen hun eigen bedrijfsvoering lokale eenzaamheid op een concrete en actieve wijze bestrijden.
• De stedelijke bewustwordingscampagne ‘Eenzaamheid kent veel gezichten. Wie ken jij?’ wordt herhaald om aandacht te blijven vragen voor eenzaamheid.
• We gaan verder met de ontwikkeling van de website Eerste Hulp bij Eenzaamheid naar dé digitale plek over eenzaamheid in Den Haag. In 2021 is er specifiek aandacht voor jongeren.
• We gaan door met het ontwikkelen en aanbieden van trainingen over eenzaamheid voor o.a. vrijwilligers, ondernemers en zorgverleners (met minimaal in het voor- en najaar een trainingssessie).
• Inbedding van diverse activiteiten in reguliere activiteiten en wijkagenda’s. De regeling eindigt in 2022.

Welzijn en Servicepunten XL

Welzijnswerk                                                                                                                                                                                  Vanuit de 17 Servicepunten XL in de stad bieden welzijnswerkers en vrijwilligershulp en ondersteuning. Er kan gebruik gemaakt worden van onafhankelijke clientondersteuning en vrijwilligersdiensten. De ouderenconsulenten doen signalerende huisbezoeken. De onafhankelijke clientondersteuning gebeurt door professionals. Zij bieden informatie en advies en kortdurende praktische en psychosociale ondersteuning. Waar nodig wordt opgeschaald naar zwaardere hulp en ondersteuning in de zorgketen of afgeschaald naar algemene, collectieve voorzieningen.

Wat doet de gemeente in 2022?

• In 2022 implementeren we in samenhang met de welzijnsmiddelen- en activiteiten in programma 14 het beleidsplan professioneel welzijnswerk dat in het derde kwartaal van 2021 is vastgesteld door de gemeenteraad. We doen dit in samenspel met de professionele welzijnsorganisaties. We werken aan de ontwikkeling van de dienstverlening, rapportagesystematiek en een betere aansluiting in de keten van zorg en ondersteuning.
• We gaan de financiële middelen voor de Servicepunten XL herverdelen op basis van de behoefte per Servicepunt XL. We zetten hiervoor ook het Wmo voorspelmodel in. Waar nodig worden specifieke capaciteitsknelpunten per Servicepunt XL structureel opgelost.
• We gaan de algemene, collectieve voorzieningen in de stad uitbreiden en laten aansluiten op de individuele voorzieningen.

Jeugdparticipatie   
Wat betreft de participatie van jeugd zijn de doelstellingen op de gebieden van kinderrechten, medezeggenschap/ co-creatie, talentontwikkeling en jeugdparticipatie verankerd in het beleidsplan 2018-2020: ‘Haagse jeugd, samen aan zet’ (RIS 298573). Dit beleidsplan is verlengd tot 2022 en wordt ieder jaar vertaald naar een concreet actieplan voor het nieuwe jaar.

Ook in 2022 focussen we op hoe jeugdparticipatie effectief bijdraagt aan preventie van problemen. We willen dat de Haagse jeugd zonder of met lichte ondersteuning opgroeit tot zelfredzame volwassenen. Daarom steunt de gemeente initiatieven die gericht zijn op persoonlijke groei, het nemen van verantwoordelijkheid voor de eigen omgeving en het meedoen in de samenleving. Specifiek is er in 2022 extra aandacht voor de gevolgen van de coronacrisis voor kinderen en jongeren. Vanzelfsprekend doen we dit zoveel mogelijk samen met henzelf.

Wat doet de gemeente in 2022?

• We organiseren activiteiten rondom de dag van de Rechten van het Kind.
• We gaan verder met de Jongerenstadslabs nieuwe stijl.
• We faciliteren de activiteiten van de Jongerenambassadeurs en het platform JONG doet mee!
• We stimuleren dat alle kinderen en jongeren ideeën en initiatieven kunnen ontwikkelen.
• We kijken naar mogelijkheden om activiteiten die gestart zijn in coronatijd en een positief effect hebben de komende jaren voort te zetten.

Queer- en vrouwenemancipatie
Hoewel het recht op gelijke behandeling wettelijk is vastgelegd, laat de realiteit zien dat er nog steeds een verschil is tussen vrouwen en mannen. Ook hebben queer personen regelmatig te maken met uitsluiting, discriminatie en geweld. Om de positie van vrouwen en queer personen te verbeteren, is er het actieprogramma Queer in Den Haag: veilig, zichtbaar & geaccepteerd (RIS 306190) en het uitvoeringsprogramma Vrouwenemancipatie: gelijke kansen voor Haagse vrouwen (RIS 307292).

Wat doet de gemeente in 2022?

• In 2022 stimuleert de gemeente via subsidies activiteiten die de economische zelfstandigheid, weerbaarheid, kansengelijkheid en maatschappelijke bewustwording bevorderen voor vrouwen.
• Ook zijn er subsidies voor activiteiten die de sociale acceptatie, veiligheid en zichtbaarheid van queer personen bevorderen.
• We stimuleren scholings- en ontwikkelmogelijkheden van vrouwen.
• We organiseren in maart 2022 de Haagse Vrouwendagen met verschillende evenementen in de stad. Tijdens deze dagen informeren we jongeren over hun rechten en plichten op de arbeidsmarkt en over de gelijkheid van man en vrouw in Nederland.
• We voeren in november 2022 met Orange the World een campagne tegen geweld tegen vrouwen.
• We pakken straatintimidatie tegen vrouwen en queer personen aan.
• Samen met de verschillende hulpverlenende instanties en queer belangenorganisaties werken we aan meer veiligheid en minder discriminatie binnen de hulpverlening.
• Om de sociale acceptatie van queer personen te bevorderen, vieren we de Coming Out Day, de Paarse Vrijdag en organiseren we de John Blankenstein prijs (de Haagse queer emancipatieprijs).
• We stimuleren zorginstellingen om beleid specifiek voor queer ouderen te implementeren, onder andere via het Roze Loper-keurmerk.
• We starten samen met GGD Haaglanden de pilot Trans Health Clinic. Dit gaat over sociale en medische ondersteuning aan trans- en genderdiverse personen.

2. Toegang tot hulp en ondersteuning

Dienstverlening Jeugd en Maatschappelijke Ondersteuning (JMO)
In de dienstverlening stelt de gemeente de Haagse inwoner met een hulpvraag centraal. We helpen personen in één keer goed. We bieden onze dienstverlening wijkgericht, laagdrempelig en integraal aan, in een doorgaande lijn van 0 tot 100 jaar en ouder. Den Haag heeft één uitvoeringsorganisatie voor JGZ, Jeugdhulp en Wmo: de JMO oftewel Jeugd en Maatschappelijke Ondersteuning. Hiertoe behoren de Wmo-wijkteams, de jeugdteams en diverse stedelijke teams met een specifieke taak, zoals het daklozenloket en het persoonsgebonden budget-team.

Wmo-wijkteams
Den Haag heeft 15 Wmo-wijkteams. Zij pakken zowel enkelvoudige als meervoudige problemen op. Zij brengen in een persoonlijk gesprek de hulpvraag en de persoonlijke situatie in kaart en geven een passend advies. Er zijn 20 jeugdteams op stadsdeelniveau. In de jeugdteams werken gezinscoaches met verschillende expertises binnen het Centrum Jeugd en Gezin. Zij bieden ambulante hulp, zorgcoördinatie en leiden jongeren naar de gespecialiseerde jeugdhulp, de jeugdbescherming en jeugdreclassering.

Jeugdgezondheidszorg
De jeugdgezondheidszorg heeft 9 locaties. Jeugdartsen en jeugdverpleegkundigen volgen de groei en ontwikkeling van alle kinderen in Den Haag en zijn verantwoordelijk voor het uitvoeren van het rijksvaccinatieprogramma. Zij spelen een belangrijke rol in het normaliseren van de jeugdhulp. Vanuit preventie sluit de jeugdgezondheidszorg aan bij de jeugdteams. Voor complexe problemen of vastgelopen casuïstiek kunnen alle professionals in de wijk een beroep doen op een gemeentelijke regisseur.

Wat doet de gemeente in 2022?

• Den Haag blijft investeren in een optimale werkwijze van de JMO. Daarbij gaat het om integrale dienstverlening aan de inwoner en samenwerking in de keten.
• Zo stimuleren we een integrale aanpak voor huishoudens en gezinnen met meervoudige problemen. De JMO levert ook een bijdrage aan de structurele inbedding van het Doorbraaklab. Ook draagt de JMO bij aan het programma Maatwerk & regie. Doel: toepassing van maatwerk structureel in de dienstverlening verankeren. Een van de trajecten is de pilot Integrale toegang JMO.
• De uitkomsten van de evaluatie van de JMO-organisatie worden nader uitgewerkt en indien nodig geïmplementeerd;
• In lijn van de verdere ontwikkeling van het jeugdhulpstelsel werken we de positionering en inrichting van de jeugdteams per 2022 nader uit.

3. Gespecialiseerde zorg en ondersteuning

Gespecialiseerde jeugdhulp
De gespecialiseerde jeugdhulp wordt in 2022 verder verbeterd. Gaten in het hulpverleningsaanbod worden opgespoord en opgelost zodat er geen jeugdigen meer tussen wal en schip vallen. Iedereen die het nodig heeft, ontvangt tijdig hulp. Het doel is om de omslag te maken naar een duurzaam en versterkt jeugdhulpstelsel, inclusief kostenbeheersing. Aan diverse transformatiedoelen wordt momenteel al door de gemeente en jeugdhulpaanbieders gewerkt. Denk aan het ontwikkelen van lokale integrale gezinsarrangementen, een effectievere samenwerking met de jeugdbescherming en samenwerking tussen onderwijs en jeugdhulp.

Wat doet de gemeente in 2022?

• In 2022 worden de activiteiten uitgevoerd uit de Regiovisie Jeugdhulp Haaglanden 2021-2025.
• We krijgen beter inzicht in wachtlijsten en we verkorten de wachttijden. In het kader van de wachtlijsten verbreden we de pilot Centrale plaatsingscoördinatie binnen de open residentiële jeugdhulp.
• We stimuleren de samenwerking tussen scholen en de gemeente voor jeugdhulp in het onderwijs. Dat doen we met verbeteracties, experimenten en pilots.
• De onderwijs-jeugdhulparrangementen worden ingevoerd en gemonitord. Kinderen op school met bestaande jeugdhulp krijgen een arrangement op basis van een individuele beoordeling.
• We ontwikkelen een voorspelmodel Jeugd, vergelijkbaar met die van de Wmo. Het model zorgt dat we sneller en beter kunnen inspelen op ontwikkelingen in het beroep op de jeugdhulp en sneller de juiste hulp kunnen bieden.
• We ontwikkelen integrale gezinsgerichte arrangementen. Doel: de hulpvraag integraal aanpakken, dus samen met andere domeinen zoals wonen, onderwijs, armoedebeleid en schuldhulpverlening.
• We onderzoeken in regionaal verband samen met pleegzorgaanbieders welke andere vernieuwende vormen van werving en matching mogelijk zijn.
• We gaan verder met de leidraad Jeugdhulp. De leidraad helpt gezinscoaches en teammanagers aan een uniforme werkwijze met een breed gedragen groepsnorm over diverse aspecten vanuit kostenbeheersingsperspectief.

Jeugdhulpplus
Jeugdhulpplus, ook gesloten jeugdhulp genoemd, is er voor kinderen en jongeren die niet geholpen kunnen worden met lichtere vormen van hulpverlening. Zonder behandeling vormen zij een risico voor zichzelf of voor hun omgeving. In het kader van de landelijke ambitie om zo min mogelijk kinderen uit huis te plaatsen, is binnen deze hulpverlening een omslag nodig naar afbouw, kleinschaligheid en ambulantisering.

Wat doet de gemeente in 2022?

• We bouwen het aantal ‘gesloten bedden’ af, van 300 naar maximaal 100 in 2024 in de regio Zuid-Holland. In 2022 zijn er nog maximaal 200 bedden. Het streven is om iedere jongere te helpen om succesvol terug te keren naar de samenleving.
• We gaan door met de opbouw van alternatieve vormen van jeugdhulpplus. Naast de gemeente Den Haag doen alle gemeenten van Zuid-Holland, de aanbieders van gesloten jeugdhulp en jeugdbescherming en jeugdreclassering hieraan mee. Bovenregionaal is er door het Rijk geld beschikbaar gesteld voor de transformatie van de gebouwen van aanbieders van gesloten jeugdhulp.
• We starten met een ontwikkelingsgericht inkooptraject zodat we de ontwikkelde alternatieven medio 2022 kunnen inkopen.

Wmo maatwerkvoorzieningen  
De gemeente biedt maatwerkvoorzieningen voor huishoudelijke hulp, begeleiding, dagbesteding, hulpmiddelen, vervoersvoorzieningen en woningaanpassingen. Mensen met een minimuminkomen betalen geen eigen bijdrage voor de maatwerkvoorzieningen.

Wat doet de gemeente in 2022?  

• We werken wijkgericht en verbinden op een slimme manier algemene voorzieningen en maatwerkvoorzieningen en formele en informele zorg met elkaar. We geven voorlichting aan externe professionals over hoe wij werken volgens de Wmo-leidraad. En maken daarover afspraken met bijvoorbeeld ergotherapeuten, casemanagers dementie en wijkverpleegkundigen.
• We vergroten het inzicht in cliëntstromen door digitale gegevens te analyseren en te interpreteren. Ook oriënteren we ons op manieren om de tevredenheid te meten van cliënten. Uiteraard houden we daarbij rekening met de privacyregels.
• Het abonnementstarief zorgt voor een aanzuigende werking: meer mensen doen bij de gemeente een aanvraag voor bijvoorbeeld huishoudelijke hulp. Verder dringen we bij het Rijk aan op een toereikend budget nu meer mensen er gebruik van maken.
• We evalueren het gebruik en de cliëntwaardering van de 2 bestaande scootmobielpools. Daarnaast starten we met 2 onbemande scootmobielpools. Verder nemen we scootmobielen terug als ze niet meer worden gebruikt
• Goede dienstverlening door AV070 vinden we belangrijk. Daarom zien we toe op stiptheid, aanrijtijden en klanttevredenheid. We zijn alert op het terugdringen van de loze ritten van AV070. Er wordt gestart met een Europese aanbesteding voor harmonisatie van het doelgroepenvervoer. Dit nieuwe contract gaat op 1 augustus 2022 in.
• Wij maken verhuurders zelf verantwoordelijk voor collectieve aanpassingen in gemeenschappelijke ruimten (hal, lift, galerij etc.) van wooncomplexen. Wij spreken corporaties op verschillende niveaus (management, beleid, uitvoering) aan op hun verantwoordelijkheid die ruimten naar algemeen aanvaarde (veiligheids)normen voor huurders in het dagelijks gebruik geschikt te maken en te houden.

Beschermd wonen en ambulante ggz
Den Haag biedt een beschermende woonomgeving aan mensen die vanwege een psychische aandoening niet in staat zijn zelfstandig te wonen. Als centrumgemeente doen wij dit tot 2023 voor Den Haag en de regiogemeenten. In 2023 eindigt de rol van de gemeente Den Haag als centrumgemeente. Ons beleid is erop gericht verblijf in een beschermende woonvorm waar mogelijk te voorkomen. Met de beweging ‘van beschermd wonen naar beschermd thuis’ dragen wij bij aan de opbouw van adequate ambulante ondersteuning waardoor mensen zelfstandig kunnen blijven of gaan wonen.

In het kader van de opbouw van een stevige ambulante zorg- en ondersteuningstructuur hebben wij de 14 bestaande ggz teams per 2016 in staat gesteld de gemeentelijke taak op het gebied van de openbare geestelijke gezondheidszorg (‘bemoeizorg’) door gespecialiseerde professionals te laten uitvoeren voor mensen met psychische aandoeningen die zorg nodig hebben, maar daar niet naar op zoek gaan of de zorg actief mijden. De ambulante geestelijke gezondheidszorg is verder verstrekt door het medische en het sociale domein te verbinden in de zorg voor mensen met ernstige psychische aandoeningen. Behandeling vanuit de Zorgverzekeringswet en ondersteuning vanuit de Wmo worden door de ggz wijkteams zo nodig gecoördineerd en onder één regie geboden. Wij hebben de ggz wijkteams gemandateerd om voor de gemeente het verkennend onderzoek uit te voeren naar mensen die mogelijk verplichte geestelijke gezondheidszorg nodig hebben.

Wat doet de gemeente in 2022?  

• In 2022 geven wij in samenwerking met de betrokken regiogemeenten uitvoering aan de verdere decentralisatie van het beschermd wonen naar alle gemeenten op basis van de daarover met alle regiogemeenten gemaakte afspraken.
• We versterken de wijkgerichte ggz die maximaal is geïntegreerd en maatschappelijk is ingebed. Dat wil zeggen dat zorg en ondersteuning plaatsvindt in samenwerking met ggz-professionals, met de mensen met psychische aandoeningen zelf, met hun sociale netwerken en met andere voorzieningen in de wijk.
• Wij stimuleren zelfstandige huisvestingsmogelijkheden voor mensen met psychische aandoeningen en andere zorgdoelgroepen.

Maatschappelijke opvang
De vraag naar maatschappelijke opvang blijft onverminderd groot. Door corona zijn nieuwe groepen dak- en thuislozen in beeld gekomen die een beroep doen op de opvang. Het Rijk heeft Den Haag € 16,2 mln. toegekend voor een periode van 2 jaar. Met de gemeenten in de Haagse zorgregio organiseren we tijdelijke projecten. We streven ernaar dat alle Haagse burgers een dak boven hun hoofd hebben. Primair in een eigen huis, dan wel in het eigen netwerk en in nood bij de Haagse Maatschappelijke Opvang. We doen dat door dak- en thuislozen binnen 6 maanden op weg te helpen naar een passend thuis. Er zijn 3 pijlers: het voorkomen van instroom, het verbeteren van opvang en het verhogen van uitstroom.

Den Haag neemt ook deel aan het actieprogramma Dak- en Thuisloze Jongeren van het ministerie van VWS. Het doel van deze aanpak is hoog: geen enkele jongere in de Haagse regio hoeft meer op straat te leven of langer dan 3 maanden in de daklozenopvang te verblijven.

In 2022 gaan we verder met de afbouw van coronamaatregelen. Dit betekent dat we uitzoeken hoe we tijdelijke capaciteit in hotels vervangen door permanente locaties. Door de beperkte uitstroommogelijkheden naar zelfstandig wonen blijft de druk hoog. Samen met de andere betrokkenen beleidsterreinen werken we aan uitvoering van het doorbraakplan Wonen voor kwetsbare groepen om op deze manier uitstroom uit de opvang mogelijk te maken.

Wat doet de gemeente in 2022?

• Verdere uitvoering van de ambitie ‘Een toekomst begint met een thuis’ en het programma Maatschappelijke opvang.
• Uitvoering en afronding van de projecten vanuit de brede aanpak dakloosheid, waarvoor Den Haag € 16,2 mln. heeft ontvangen van het Rijk.
• Realisatie en afronding van de projecten van het Haagse Actieprogramma dak- en thuisloze jongeren.
• Uitvoering doorbraakplan Huisvesting zorgdoelgroepen voor de uitstroom uit instellingen naar zelfstandig wonen.

4. Veiligheid en bescherming

Kinderbescherming

Complexe scheidingen
Circa 20% van de scheidingen verloopt problematisch. Het is onacceptabel dat kinderen de dupe worden van een scheiding en daarvan soms hun leven lang last hebben. Den Haag wil dat het belang en de stem van kinderen voorop staat.

Wat doet de gemeente in 2022?

• Passende producten verspreiden uit de regiolabs vanuit het landelijk programma Scheiden zonder Schade.
• Themabijeenkomsten organiseren om professionals nog bewuster te maken van complexe scheidingen. Dit doen we samen met de regiegroep Complexe scheidingen. Hierin zitten: de advocatuur, de Jeugdbeschermingstafel, de Raad voor de Kinderbescherming, Jeugdbescherming West en het kenniscentrum Kind en Scheiding.

Jeugdbeschermingstafel
De Jeugdbeschermingstafel wordt ingezet bij een verzoek tot onderzoek aan de Raad voor de Kinderbescherming. Aan de Jeugdbeschermingstafel wordt gezamenlijk gezocht naar de laatste mogelijkheden voor jeugdhulp in het vrijwillig kader. Hierdoor is er minder vaak een rechter nodig. Als hulp in het vrijwillige kader niet mogelijk is of niet voldoende is om de veiligheid te verbeteren, kan de rechter een maatregel in het gedwongen kader opleggen.

Wat doet de gemeente in 2022?

• In 2022 voeren we circa 200 gesprekken met ouders en hun kinderen onder de 12 jaar, de betrokken hulpverlener en betrokkenen uit het hulpnetwerk.
• In het kader van de herziening van het stelsel van Jeugdbescherming bekijken we de verdere ontwikkeling van de Jeugdbeschermingstafel.

Jeugdbescherming en jeugdreclassering
De gemeente blijft zich ook in 2022 richten op het verbeteren van de jeugdbescherming en de jeugdreclassering. Samen met onze partners onderzoeken we de mogelijkheden om de veiligheidsketen simpeler te maken.

Wat doet de gemeente in 2022?

• Op 29 maart 2021 hebben de ministeries van VWS en J&V het toekomstscenario kind- en gezinsbescherming gepubliceerd. We zien dit als een belangrijke stelselwijziging die van groot belang is om de bescherming van kind en gezin effectiever en sneller uit te voeren. We volgen deze ontwikkeling op de voet en willen er ook in investeren. Het toekomstscenario gaat over een fundamentele herziening van de veiligheidsketen en de komst van zogenaamde regionale veiligheidsteams. We onderzoeken of we met het Rijk en betrokken ketenpartners pilots kunnen starten om te leren hoe dit scenario in de praktijk functioneert. We betrekken daar partijen bij zoals de Raad voor de Kinderbescherming, de gecertificeerde instellingen, Veilig Thuis Haaglanden en Perspectief.
• We gaan door met de verbeteraanpak om kinderen met een beschermingsmaatregel tijdig te helpen.
• We willen uithuisplaatsingen zoveel mogelijk voorkomen. We blijven aangesloten bij het programma Zorg voor de jeugd van het ministerie van VWS.
• De methodiek van Beter Samenspel wordt ingevoerd in de jeugdteams.
• We onderzoeken de mogelijkheden om kinderen en jongeren dichterbij hun natuurlijke leefomgeving op te vangen. Deze ontwikkeling speelt zowel in de jeugdhulpplus als in de strafrechtelijke sector.
• We organiseren periodieke leer- en ontwikkeltafels over de verdere ontwikkeling van gecertificeerde instellingen. De gemeente Den Haag en de gecertificeerde instellingen werken gezamenlijk aan indicatoren om te rapporteren over de voortgang en resultaten.

• We faciliteren de realisatie en implementatie van de kleinschalige voorziening justitiële jeugd in Den Haag. Dit is een landelijke pilot, gericht op het omvormen van residentiele justitiële jeugdinrichtingen naar kleinschalige woonvormen.

Aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling

Regiovisie aanpak Huiselijk geweld Haaglanden 2019-2022
De gemeente wil de spiraal van geweld duurzaam doorbreken. Dit kunnen we niet alleen, daar zijn veel verschillende ketenpartners voor nodig. Ketenpartners hebben afspraken gemaakt over
preventie, vroegsignalering, advies en melding, ketensamenwerking, aanpakken en monitoring. De
gezamenlijke ambities voor de aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling staan in de regiovisie Aanpak huiselijk geweld 2019–2022 (RIS 302207). In de regiovisie ligt de focus van de aanpak van huiselijk geweld op preventie en het aanpakken van risicofactoren en oorzaken van geweld om zo het geweld duurzaam te stoppen. Partnerschap in samenwerking is een belangrijke voorwaarde voor een effectieve aanpak.

Gemeenschappelijke Regeling Veilig Thuis Haaglanden
Veilig Thuis Haaglanden is spin in het web als het advies- en meldpunt huiselijk geweld en kindermishandeling. Het wordt aangestuurd via de gemeenschappelijke regeling Veilig Thuis Haaglanden. Een team van deskundige maatschappelijk werkers, gedragswetenschappers en
vertrouwensartsen biedt advies en ondersteuning. Zij beantwoorden vragen over huiselijk geweld en
kindermishandeling, denken mee over de signalen, over wat je zelf kunt doen of hoe je een kind benadert of in gesprek kan gaan met ouders. Meldingen van vermoedens van huiselijk geweld en kindermishandeling worden opgepakt. Veilig Thuis stelt veiligheidsvoorwaarden, waarmee de hulpverlenende partners vervolgens een plan van aanpak maken. Veilig Thuis werkt daarbij volgens het landelijk handelingsprotocol.

Wat doet de gemeente in 2022?

• In 2022 blijven we samen met onze ketenpartners werken aan de ontwikkelopgaven uit de regiovisie. Dat doen we ook via samenwerking in de gemeenschappelijke regeling Veilig Thuis Haaglanden en de ketensamenwerking van ketenpartners, zoals de GGD Haaglanden en de uitvoeringsorganisatie JMO.
• Vanaf 2022 zullen we samen met onze ketenpartners de regiovisie evalueren en de vervolgkoers bepalen. Dat doen we in verbinding met partners en ontwikkelingen rondom het toekomstscenario kind- en gezinsbescherming en het zorg- en veiligheidshuis.
• De aanscherping van de Wet meldcode en radarfunctie Veilig Thuis 2.0 blijft in 2022 belangrijk. Via training in het gebruik van de meldcode ondersteunen we professionals uit sectoren die verplicht de meldcode volgen. We vragen organisaties ook hun eigen verantwoordelijkheid hierin te nemen. Zodat professionals in het afwegingskader al dan niet te melden bij Veilig Thuis eerst een eigen interne meldstructuur kunnen doorlopen.
• De radarfunctie geeft ons inzicht in wat speelt bij cliënten en wat wij kunnen doen. Met dat inzicht richten we zowel de cliëntgerichte aanpak als de keten effectiever en efficiënter in. De VTH-monitor geeft ons inzicht op cliëntstromen op organisatorisch niveau in de regio. Met dat inzicht kunnen we leren we van elkaar en samenwerkingsafspraken bijsturen.
• Nadat Veilig Thuis bij de melding veiligheidsvoorwaarden heeft gesteld, zorgen we via ontwikkeltrajecten voor duidelijke rol- en taakverdeling bij het maken van veiligheids-, hulpverlenings- en herstelplannen. Zo kunnen we voldoen aan het gezamenlijk effectief en efficiënt werken volgens de gefaseerde ketenzorg: eerst directe veiligheid realiseren, want pas daarna werkt risicogestuurde zorg en tenslotte traumaherstel. We investeren en versterken hiertoe zelf onze lokale teams zodat zij voldoen aan het kwaliteitskader Werken aan Veiligheid voor lokale teams.
• In 2022 gaat de gemeente door met een werkplaats om alle ontwikkelingen die op onze JMO afkomen – zoals het toekomstscenario kind- en gezinsbescherming en het kwaliteitskader ‘Werken aan Veiligheid voor lokale teams’- te kanaliseren. Binnen de werkplaats wordt geoefend met het effectief en efficiënt (samen)werken voor de toekomst: met één vast gezicht voor gezinnen die ondersteuning nodig hebben. Op basis van de ervaringen krijgen we inzicht in wat nodig is voor onze JMO-medewerkers en -organisatie om binnen het toekomstige kind- en gezinsbeschermingssysteem te werken.
• In 2022 gaat de gemeente door met de bestrijding van schadelijke praktijken zoals meisjesbesnijdenis, huwelijksdwang en achterlating, eergerelateerd geweld en verborgen vrouwen.

Sekswerkersbeleid
Met het Haagse sekswerkersbeleid wil de gemeente dat sekswerkers veilig en gezond kunnen werken. Dit is uitgewerkt in de sekswerkersnota Den Haag 2020-2022 (RIS 304625). In Den Haag ligt de focus op de zorg en dienstverlening van sekswerkers, een betere positie van sekswerkers en regulering, handhaving en toezicht binnen de sekswerkersbranche. Sekswerkers die dat willen, bieden we uitstapprogramma’s en opvang.

Wat doet de gemeente in 2022?

• In 2022 doen we (online) veldwerk om alle groepen te bereiken: mannelijke, transgender en vrouwelijke sekswerkers in zowel de vergunde sector als in de illegale sector. Andere activiteiten: flexibel inspelen op de vraag van sekswerkers, adequate soa-zorg en preventie seksuele gezondheid door GGD Haaglanden, het betrekken van sekswerkers bij het beleid, het bestrijden van het stigma op sekswerk, de positieverbetering, het uitvoeren van uitstapprogramma’s voor sekswerkers, de verbetering van arbeidsomstandigheden en veilig werken.
• Sekswerkers die willen stoppen met sekswerk moeten de komende jaren gebruik kunnen blijven maken van de uitstapprogramma's. Vanaf 2022 lopen de middelen vanuit het rijk terug terwijl het de verwachting is dat er de komende jaren meer vraag zal zijn om gebruik te maken van een uitstapprogramma (o.a. door de coronacrisis). Daarom stelt de gemeente in 2022 en 2023 € 0,3 mln. beschikbaar voor de uitstapprogramma’s voor sekswerkers.
• Er komen projecten om de mannelijke groep sekswerkers en transgender sekswerker beter te bereiken.
• Bij het project Verplaatsing Raamsekswerkers staat de gezondheid en veiligheid van sekswerkers voorop en daarom blijven we sekswerkers en hulpverleners betrekken bij het project.

Aanpak mensenhandel
Doel van de Haagse aanpak mensenhandel is mensenhandel voorkomen en bestrijden en slachtoffers beschermen. Het gaat om alle vormen van mensenhandel: seksuele uitbuiting, arbeidsuitbuiting en criminele uitbuiting. Deze aanpak staat in het actieprogramma Mensenhandel Den Haag 2020-2023 (RIS 305595) met de volgende 6 ambities: meer zicht op aard en omvang, slachtofferschap voorkomen, adequaat signaleren en melden, barrières opwerpen, slachtoffers samenhangende hulp en ondersteuning bieden en de samenwerking versterken.

Wat doet de gemeente in 2022?

• We vergroten het zicht op de aard en omvang van mensenhandel door informatiedeling, signaleringstrainingen en veldwerk, zowel offline als online.
• Ruim 100 slachtoffers van mensenhandel krijgen een samenhangend zorg- en ondersteuningsaanbod.
• Arbeidsmigranten worden door Fairwork en SHOP geïnformeerd over hun rechten, de risico’s van uitbuiting en de mogelijkheden van ondersteuning.
• We organiseren weerbaarheidstrainingen waardoor jongeren de gevaren van mensenhandel beter kunnen inschatten. Hierbij is ook aandacht voor de relatie met sociale media.
• De aanpak mensenhandel, zoals beschreven in het Actieprogramma mensenhandel, wordt versterkt door een extra impuls van € 0,2 mln. in 2022 en 2023.

5. Volksgezondheid

Jeugdgezondheidszorg
De gemeente is wettelijk verantwoordelijk voor de jeugdgezondheidszorg en het rijksvaccinatieprogramma. In Den Haag voeren de jeugdartsen en verpleegkundigen van de 9 Centra voor Jeugd & Gezin het landelijk basispakket uit. Het doel van de jeugdgezondheidszorg is bijdragen aan een gezonde en veilige opgroeisituatie van kinderen en jongeren. In Den Haag hebben we als doel een vaccinatiegraad van 95% voor de vaccins voor de jongste jeugd (BMR, DKTP). Voor de vaccins voor de oudere jeugdigen (MenACWY en HPV) streven we naar een vaccinatiegraad gelijk aan het landelijk gemiddelde.

Wat doet de gemeente in 2022?

• We blijven inzetten op jeugdgezondheidszorg met integraal aanbod dat op maat wordt aangeboden. Het aantal contactmomenten en de vorm zijn afgestemd op de vraag en behoefte van het gezin.
• We verhogen de vaccinatiegraad met de Haagse vaccinatie-alliantie met organisaties en personen uit de stad. Zo verzorgen we webinars, voorlichtingen en extra communicatie over vaccineren.
• Jeugdartsen en huisartsen verbeteren de samenwerking zodat er vanuit de collectieve gezondheidszorg een gezinsbrede aanpak ontstaat.

Preventie en vroegsignalering
We willen de kracht van ouders en jongeren versterken en waar nodig hulp inschakelen. Onze ambitie is om zo vroeg mogelijk ontwikkelingsrisico’s bij kinderen te ontdekken en tijdig te helpen. Het gaat dan om problemen als hechting, ontwikkelingsstoornissen, gedragsproblematiek, radicalisering, verslavingen van ouders en ongunstige opvoedsituaties.

Wat doet de gemeente in 2022?

• Het Centrum voor Jeugd en Gezin biedt gratis pedagogisch advies, gezinscoaching en verwijst waar nodig door naar de specialistische jeugdhulp.
• We versterken de preventieve en pedagogische infrastructuur in het centrum. Het gaat vooral om de samenwerking tussen het opvoedsteunpunt, medewerkers wijkcontacten en netwerken en de gezinscoach welzijn. Daarbij gaat het ook om de communicatie over het preventief voorliggende aanbod.
• We verbinden onze preventieve activiteiten aan de eerstelijnszorg zodat eenvoudige opvoedvraagstukken niet in de jeugdhulp belanden. Dit doen we door de inzet van een praktijkondersteuner jeugd & gezin bij huisartsen.
• De community-based training ‘Het begint bij mij’ wordt in de hele stad aangeboden. Deze training versterkt de eigen kracht van ouders.
• We gaan de wijk- en netwerkgerichte gezinsaanpakken uitbreiden, zodat we op basis van tastbare resultaten een besluit kunnen nemen over de verdere ontwikkeling na 2022.
• We borgen de kennis van de professionals in het Centrum voor Jeugd en Gezin die zijn getraind in Infant Mental Health (hechting tussen ouders en kind) en de Bastamethodiek (het voorkomen van delinquent gedrag bij jongeren).
• We hebben via het jeugdpreventiemodel beter zicht op de effectiviteit van aanpakken, gericht op kinderen en hun ouders en verbeteren hiermee de wijkgerichte aanpak.
• Voor de gesubsidieerde maatjesprojecten brengen we in kaart welke trainingen vrijwilligers krijgen om de kwaliteit van de ondersteuning te verbeteren.

Kansrijke Start
De eerste 1.000 dagen van een kind zijn cruciaal voor een goede start. De gezondheid van een kind voor, tijdens en na de geboorte blijkt een belangrijke voorspeller van problemen op latere leeftijd. De ambitie van de Haagse Kansrijke Start is dat alle kinderen in Den Haag (jaarlijks ongeveer 6.500) gezond geboren worden en de meest optimale zorg en start krijgen in de eerste 1.000 dagen. Zo kunnen ze zich gezond en veilig ontwikkelen tot een volwassene.​ 

Wat doet de gemeente in 2022?

• We gaan door met het programma Haagse Kansrijke Start. Hierin werken onder andere samen: gynaecologen, verloskundigen, kraamorganisaties, de jeugdgezondheidszorg, huisartsen, maatschappelijke opvang, Fiom, loket Jonge Moeders en GGD Haaglanden. We richten ons op het eerder en beter begeleiden naar passende ondersteuning van kwetsbare ouders in Den Haag.
• We starten met een doorgaande lijn tussen centering pregnancy (groepsgerichte verloskundige zorg) en centering parenting (groepsgerichte zorg vanuit de jeugdgezondheidszorg).
• We versterken de samenwerking tussen het medische domein en het sociale domein. We ontwikkelen en onderhouden digitale zorgpaden voor medische professionals die sociale problematiek bij hun patiënten signaleren

Kinderen van ouders met problemen
Kinderen van ouders met psychische problemen en kinderen van ouders met een verslaving lopen een groter risico om zelf ook psychische of verslavingsproblemen te ontwikkelen. De gemeente biedt advies en consultatie voor ouders, kinderen en hulpverleners.

Wat doet de gemeente in 2022?

• Er zijn verschillende preventiegroepen voor kinderen van ouders met psychische problemen en voor kinderen met verslaafde ouders.
• We gaan door met de integrale hulp en preventie aan deze gezinnen.
• Voor kinderen die opgroeien in ongunstige opvoedsituaties en kinderen met beginnende psychische klachten organiseren we weerbaarheidstrainingen en trainingen sociale vaardigheden in de wijk en op scholen.

Openbare gezondheidszorg
Met het Actieprogramma Preventie 2020-2023 richt de gemeente zich op het verkleinen van gezondheidsachterstanden en het verbeteren van de gezondheid van iedere Hagenaar. Dat doen we aan de hand van 6 ambities: kansrijke start en gezonde ontwikkeling, gezonde scholen, gezond gewicht in een gezonde omgeving, genotmiddelengebruik en gezondheid, mentale veerkracht en psychisch gezond en seksueel gezond en weerbaar.

Wat doet de gemeente in 2022?
We bieden per ambitie preventieve activiteiten, zoals ondersteuning voor gezonde scholen, gezond gewicht in een gezonde omgeving (met o.a. de ketenaanpak Haagse Aanpak Gezond Gewicht, HAGG) , geboortezorg, verslavingspreventie, en mentale weerbaarheid (met o.a. Suïcide Nazorg (SuNa) waarbij jaarlijks meer dan 200 jongeren en volwassenen geholpen worden) en seksuele gezondheid (met o.a. seksuele vorming op scholen, Sense-spreekuren voor jongeren en Aanvullende Seksuele Gezondheidszorg (ASG) voor hoogrisicogroepen met jaarlijks meer dan 10.000 consulten).

GGD Haaglanden
De GGD Haaglanden is de gemeentelijke gezondheidsdienst voor de regio Haaglanden. De GGD bewaakt, bevordert en beschermt de gezondheid van de inwoners in de regio. De visie 2030 van de GGD heeft 5 ambities: voorvechter gelijke kansen op een goede gezondheid, regionale partner acute problemen publieke gezondheid, adviseur voor een gezonde leefomgeving, veilig vangnet waar dat ontbreekt en deskundige, proactieve organisatie.

Wat doet de gemeente in 2022?

• De GGD voert programma’s uit om zoveel mogelijk gezondheidswinst te behalen en gezondheidsverlies te voorkomen. Speciale aandacht is er voor de gezondheidsgevolgen door corona.
• We geven inzicht in de gezondheidssituatie van de Haagse inwoners. Zo rapporteert de GGD over het corona-impactonderzoek jeugd.
• We bestrijden infectieziekten. Ook bevorderen we een gezonde leefomgeving, bijvoorbeeld door mee te werken aan plannen voor Zuidwest, afhankelijk van de invulling van de Regio Deal. We zijn alert op bekende en nieuwe risico’s. Daarbij geven we ook aandacht aan een ongezonde omgeving binnenshuis en een verminderde luchtkwaliteit.
• In 2022 lopen waarschijnlijk de programma’s door voor coronabestrijding gericht op testen en traceren (bron- en contactonderzoek) en vaccineren. Over de vergoeding van de kosten van het programma worden afspraken gemaakt met de rijksoverheid. We gaan er van uit dat GGD’en de werkelijke kosten vergoed krijgen.
• De GGD gaat in 2022 verder met het implementeren van de GGD-visie 2030.

Ambulancevervoer
De ambulancezorg GGD Haaglanden is onderdeel van de Regionale Ambulance Voorziening Haaglanden (RAV Haaglanden). De dienst zorgt voor kwalitatief hoogwaardige, veilige en verantwoorde ambulancezorg. De paraatheid wordt continu in de gaten gehouden en zo nodig aangepast, bijvoorbeeld door spreiding van ambulanceposten en differentiatie van het ambulancevervoer en de inzet van huisartsen.

Wat doet de gemeente in 2022?

• We werken aan de kwaliteit van zorg aan de hand van de kwaliteitsnormen en kwaliteitskeurmerken voor de ambulancezorg.
• We willen voldoen aan het RIVM-referentiekader voor paraatheid.
• We stimuleren innovatie en onderzoek om de patiëntenzorg verder te verbeteren.
• We faciliteren uitwisseling met ziekenhuizen voor loopbaanontwikkeling van medewerkers en duurzame samenwerking.